ปัญหาของการสืบทอดธุรกิจเกษตรสู่ทายาทธุรกิจ เกิดขึ้น เมื่อมีการสูญเสียที่สำคัญ คือ การจากไปของนักธุรกิจเกษตร โดยเฉพาะนักธุรกิจเกษตรที่เป็นภูมิปัญญาฯ และ ขาดการสืบทอดจากทายาทธุรกิจเกษตร ที่มีผลต่อทั้งระดับคน และ ระดับประเทศ

ในระดับคน มีผลต่อ การขายธุรกิจเกษตรทิ้งไป หรือ ถูกยึดกิจการจากธนาคาร เนื่องจากทายาทธุรกิจ ให้เหตุผลว่า ไม่ชอบ ไม่ถนัด ไม่ได้เรียนมา ทำไปก็ไม่คุ้ม ทำงานอยู่ไกลบ้าน ดูแลไม่ทั่วถึง ได้ผลไม่เต็มเม็ดเต็มหน่วย ตัวอย่าง 3 กรณี ที่เกิดขึ้นจริงในปัญหาการสืบทอดธุรกิจเกษตร ดังนี้

1. เมื่อพ่อเสียชีวิตกระทันหัน แต่แม่ไม่มีความรู้เรื่องธุรกิจเกษตร ที่ดินมีเป็นพันไร่ ลูกสาวก็ไม่สืบทอดธุรกิจ เนื่องจากไม่ชอบ ไม่ถนัดงานสวน ชอบค้าขายวัสดุก่อสร้างมากกว่า จึงใช้ที่ดินกู้เงินมาทำธุรกิจอื่น ท้ายที่สุดธุรกิจเกษตรก็โดนธนาคารยึดไป อย่างน่าเสียดาย ….

2. แม้ว่าพ่อยังมีชีวิตอยู่ พ่อสร้างสวนปาล์มเป็นพันไร่ ส่งลูกชายเรียนจบเมืองนอกเมืองนา พอเรียนจบก็ให้มาดูแลธุรกิจที่บ้าน ปกติลูกชายไม่เคยไปสวน ไม่ชอบสวน มีเรื่องเศร้าเล่าแล้วไม่ตลกว่า วันหนึ่งขณะที่ลูกชาย นั่งรถไปสวนกับคนขับรถ เกิดปวดปัสสาวะ จึงบอกให้คนขับรถจอดไปปลดทุกข์ เขาได้เห็นสวนที่เขาไปปลดทุกข์ว่า เป็นสวนที่สวยมาก เมื่อกลับขึ้นรถ จึงถามคนขับรถว่า ตรงนั้นน่ะสวนใคร คนขับรถอมยิ้มแล้วตอบว่า “สวนแปลงนี้ก็ของพ่อเจ้านายนั่นแหละ” น่าเศร้า ที่ลูกเจ้าของสวนไม่รู้ว่าสวนอยู่ที่ไหนบ้าง …แล้วถ้าพ่อไม่อยู่จะสืบทอดธุรกิจกันอย่างไร …

3. ในหมู่บ้านหนึ่ง ปลูกยางพารา ส่งเสียให้ลูกเรียนจนจบปริญญาตรี ด้านการจัดการบ้าง วิศวกรรมบ้าง เศรษฐศาสตร์บ้าง ลูก ๆ ไปทำงานในกรุงเทพบ้าง หัวเมืองใหญ่ ๆ บ้าง ปีหนึ่ง 365 วัน กลับบ้านไม่ถึง 20 วัน แม้ว่าวันนี้ พ่อแม่ ยังมีชีวิตอยู่ แต่ถ้าไม่มีพ่อกับแม่แล้ว สวนยางพาราจะเป็นอย่างไร ? พ่อแม่บางคนก็เริ่มทำใจ ว่าทายาทธุรกิจเกษตรคงขายเพราะทำอย่างอื่นดีกว่าทำสวน สืบทอดธุรกิจจาก พ่อแม่ แล้วภูมิปัญญาที่พ่อแม่สะสมมาก็จะหายไปอีก…

จากระดับคน ถ้าพิจารณาในทุกภูมิภาค และ ประเทศ ก็จะพบปัญหาแบบเดียวกัน ปัญหาการสืบทอดธุรกิจสู่ทายาทธุรกิจเกษตร โดยที่ นักธุรกิจเกษตรที่เป็นภูมิปัญญาฯ มีอยู่ทั่วทุกภูมิภาค ทั่วประเทศ การที่บุคคลที่มีคุณค่าในระดับนี้จากไป โดยที่ไม่มีการสืบทอด ปล่อยให้ภูมิปัญญา สูญหายไปเรื่อยๆ ตามกาลเวลา และ อายุขัย จึงเป็นเหตุเริ่มต้นแห่งการล่มสลายของภาคการผลิตที่แท้จริงของสังคมไทย การล่มสลายของภาคการผลิตของสังคมไทยจะเริ่มสะสมมากขึ้น และในอีก 30 ปี ข้างหน้า การล่มสลายของภาคการผลิตไทยจะรุนแรงมากกว่านี้