สเต็มเซลล์ (Stem Cells) คือเซลล์ต้นกำเนิดที่สามารถแบ่งตัวและพัฒนาไปเป็นเซลล์ชนิดต่างๆ ในร่างกายของมนุษย์ได้ ไม่ว่าจะเป็นเซลล์ผิวหนัง เซลล์กล้ามเนื้อ เซลล์เม็ดเลือด หรือแม้แต่เซลล์สมอง ด้วยความสามารถพิเศษนี้ สเต็มเซลล์จึงถูกนำมาใช้ในการรักษาโรคและฟื้นฟูอวัยวะที่เสียหาย เช่น การรักษาโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาว การปลูกถ่ายไขกระดูก รวมถึงการฟื้นฟูเนื้อเยื่อในโรคข้อเสื่อม โรคหัวใจ และโรคทางระบบประสาท

สเต็มเซลล์ มาจากไหน? แหล่งที่มาของสเต็มเซลล์สามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ประเภทหลัก ได้แก่

สเต็มเซลล์จากตัวอ่อน (Embryonic Stem Cells) – ได้จากตัวอ่อนมนุษย์ในระยะเริ่มต้น มีศักยภาพสูงสุดในการเปลี่ยนแปลงไปเป็นเซลล์ทุกชนิดในร่างกาย
สเต็มเซลล์จากผู้ใหญ่ (Adult Stem Cells) – พบได้ในอวัยวะต่างๆ เช่น ไขกระดูก ไขมัน และเลือดจากสายสะดือ มีความสามารถในการซ่อมแซมเซลล์เฉพาะส่วน
สเต็มเซลล์ที่ถูกเหนี่ยวนำ (Induced Pluripotent Stem Cells - iPSCs) – เป็นสเต็มเซลล์ที่นักวิทยาศาสตร์ปรับแต่งจากเซลล์ร่างกายธรรมดาให้กลับมาเป็นเซลล์ต้นกำเนิด
ประโยชน์ของสเต็มเซลล์ในอนาคต
นอกจากการรักษาโรคที่กล่าวมาแล้ว งานวิจัยด้านสเต็มเซลล์ยังพัฒนาไปสู่การใช้ในการสร้างอวัยวะเทียม ปลูกถ่ายเซลล์เพื่อฟื้นฟูร่างกาย และชะลอความเสื่อมของเซลล์จากความชรา เทคโนโลยีสเต็มเซลล์จึงกลายเป็นความหวังของวงการแพทย์และการดูแลสุขภาพในอนาคต

การทำความเข้าใจว่า สเต็มเซลล์คืออะไรมีประโยชน์อย่างไร และ สเต็มเซลล์ มาจากไหน จะช่วยให้เราเห็นถึงศักยภาพของการแพทย์สมัยใหม่ และโอกาสในการรักษาโรคที่ไม่สามารถรักษาได้ในปัจจุบัน