พายุไซโคลน คือ บริเวณศูนย์กลางความกดอากาศต่ำ ซึ่งจะก่อให้เกิดลมพัดที่มีกำลังปานกลางจนถึงแรงจัด โดยมีลักษณะพิเศษ คือ ลมที่พัดจะหมุนเข้าหาศูนย์กลางที่มีความกดอากาศต่ำ โดยลมที่พัดเป็นระบบของไซโคลนในซีกโลกเหนือจะหมุนทวนเข็มนาฬิกา ส่วนทางซีกโลกใต้จะหมุนตามเข็มนาฬิกา นอกจากนี้การพัดของไซโคลนจะพัดเข้าสู่ศูนย์กลางและยกตัวสูงขึ้น
พายุไซโคลนในเขตร้อนหรือพายุหมุนเขตร้อน มักเกิดขึ้นเหนือมหาสมุทรในเขตร้อนแถบละติจูดต่ำประมาณ 8-15 องศาเหนือและใต้ เป็นพายุที่มีความรุนแรงชนิดหนึ่ง มักเกิดพร้อมกับลมที่พัดรุนแรงมาก ลมที่ใกล้ศูนย์กลางจะมีความเร็วลมตั้งแต่ 120 กม/ชม. ขึ้นไปทำให้เกิดฝนตกหนักมาก บางครั้งมีพายุฟ้าคะนองเกิดขึ้นด้วย พายุหมุนเขตร้อนนี้มีชื่อเรียกต่างๆ กันแล้วแต่ละท้องถิ่นที่เกิด เช่น
ถ้าเกิดในบริเวณตะวันตกเฉียงเหนือของมหาสมุทรแปซิฟิกและในทะเลจีนใต้ เรียกว่า “พายุไต้ฝุ่น (Typhoon)”
ถ้าเกิดในบริเวณมหาสมุทรแอตแลนติกเหนือ ทะเลคาริบเบียนและในอ่าวเม็กซิโก เรียกว่า “พายุเฮอร์ริเคน (Hurricane)”
ถ้าเกิดในอ่าวเบงกอลและทะเลอาราเบียนในมหาสมุทรอินเดีย เรียกว่า “พายุไซโคลน” (Cyclone)
และถ้าเกิดในทวีปออสเตรเลีย เรียกว่า “วิลลี่-วิลลี่ (Willy-Willy)”
ระดับความรุนแรงของพายุไซโคลนนี้วัดได้จากมาตรการวัด 2 แบบ คือ
1) มาตราวัด ซัฟเฟอร์ – ซิมป์สัน (Saffir – Simpson Scale) ของสหรัฐ ฯ ตามข้อกำหนดจากประเทศที่ได้รับอิทธิพลจากพายุเฮอร์ริเคน โดยใช้ค่าเฉลี่ยความเร็วลมที่รอบศูนย์กลางพายุ 1 นาที (1-Minute Mean)
ระดับของซัฟเฟอร์-ซิมพ์สัน ความเร็วลมสูงสุดที่รอบศูนย์กลาง
Tropical Depression (TD); พายุดีเปรสชัน 46-61 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
Tropical Storm (TS); พายุโซนร้อน 63-117 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
Typhoon (Category 1); ไต้ฝุ่นระดับ 1 119-154 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
Typhoon (Category 2); ไต้ฝุ่นระดับ 2 156-178 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
Typhoon (Category 3); ไต้ฝุ่นระดับ 3 180-209 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
Typhoon (Category 4); ไต้ฝุ่นระดับ 4 211-250 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
Super Typhoon (Category 5); ซูเปอร์ไต้ฝุ่นระดับ 5 250 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ขึ้นไป
2) มาตรฐานสากล (INTERNATIONAL STANDARD) ประเทศไทยใช้การวัดความรุนแรงของพายุตามมาตรฐานสากลกำหนดจากประเทศที่ได้รับอิทธิพลจากไต้ฝุ่น โดยใช้ค่าเฉลี่ยความเร็วลมที่รอบศูนย์กลางพายุ 10 นาที (10-Minute Mean)
ระดับ ความเร็วลมสูงสุดที่รอบศูนย์กลาง
Tropical Depression (TD); พายุดีเปรสชัน 56 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
Tropical Storm (TS); พายุโซนร้อน 65 – 88 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
Severe Tropical Storm (STS) 89 – 118 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
Typhoon (TY); พายุใต้ฝุ่นหรือเฮอร์ริเคน 120 กิโลเมตรต่อชั่วโมงขึ้นไป
ขอบคุณข้อมูลความรู้จาก
http://www.gifeu.com/subpong/strom2551.html
