อยู่มาวันหนึ่ง ผมเปิดเพลงที่มีอยู่ในเครื่อง ฟังในห้องทำงานไปเรื่อยๆ มีทั้ง เพลงเก่า เพลงใหม่ ภาษาไทย ภาษาต่างประเทศ สลับกันไปสลับกันมาตามประสาของ ฟังก์ชั่น Random ของคอมพิวเตอร์
จนสุดท้าย มาสะดุดอยู่เพลงหนึ่ง จนอดใจไม่ไหว ต้องขอมารีวิวระบายสิ่งที่รู้สึก ที่ได้รับจากการฟังเพลงในครั้งนั้น
http://www.meejai.com/mjphoto.php?imgid=369749
รูปของ คุณนพดฬ ชาวไร่เงิน (ผมหารูปของครูศรีสวัสดิ์ พิจิตรวรการ ไม่เจอจริงๆ)
ขอบคุณรูปจาก http://www.oknation.net/blog/print.php?id=561593
เพลงที่ผมสะดุดคือ เพลง ลาทีปากน้ำ ขับร้องโดย คุณนพดฬ ชาวไร่เงิน ลูกศิษย์คนหนึ่ง ของครูเอื้อ สุนทรสนาน แห่งวงสุนทราภร เพลงลาทีปากน้ำนั้น เป็นที่ขึ้นชื่อลือชา มาตั้งแต่เมื่อครั้งเริ่มนำมาเผยแพร่ ในเรื่องของความสวยงามของภาษาไทย ที่ใช้อย่างฉูดฉาดฉวัดเฉวียน แต่ก็คล้องจองนุ่มนวลลื่นหู
จนมีคนเปรียบเหมือนนักฟุตบอลผู้มีลีลาการคลองบอล ลากเลี้ยงเลื้อยกระชากหลบ จนกองหลังฝั่งตรงข้ามหัวปั่นหัวหมุน ทำอะไรไม่ถูก (คงเหมือน คริสเตียโน่ โรนัลโด้ เมื่อ สัก 3-4 ปีที่แล้ว ได้กระมัง)
เพลง ลาทีปากน้ำ นี้ มีเนื้อร้องที่แต่งโดย ครูศรีสวัสดิ์ พิจิตรวรการ ผู้ซึ่ง ต่อมา ได้รับการยกย่องอย่างสูงในเรื่องการใช้ภาษาที่ไพเราะ สวยงาม ในการประพันธ์เนื้อเพลง ยิ่งเมื่อมาได้ ครูเอื้อ สุนทรสนาน แห่งวงสุนทราภร เป็นผู้ประพันธ์ทำนองเพลงแล้ว
สำหรับผม มันไม่ใช่เรื่องแปลกอะไรเลย ที่ เพลง ลาทีปากน้ำ นี้ ได้กลายเป็นเพลงแรก ทำให้คอเพลงลูกกรุงทั้งประเทศได้รู้จัก คุณนพดฬ ชาวไร่เงิน ผู้ขับร้อง และ ครูศรีสวัสดิ์ พิจิตรวรการ ในฐานะผู้ประพันธ์เนื้องร้อง ไปพร้อมๆกัน
ลาทีปากน้ำ เวอร์ชั่นต้นฉบับ ขับร้องโดย คุณนพดฬ ชาวไร่เงิน
http://www.youtube.com/watch?v=xu28ckKdupI
พอฟังเพลงอย่างตั้งใจ จบไปแล้วหนึ่งรอบ ผมก็ต้องพบกับความจริงที่ผมเองต้องประหลาดใจ ว่า
ผมไม่รู้ว่าเพลงพูดถึงอะไร "-.- ขนาดตั้งใจฟังตั้งแต่ต้นจนจบแล้วแท้ๆ (รู้แต่ว่า เรื่องราวอยู่ที่ปากน้ำ)
ไม่วาย สุดท้ายผมต้องไปหาเนื้อร้องของเพลงนี้ มาอ่าน
หลังจากอ่านเนื้อเพลง อย่างตั้งใจพินิจพิเคราะห์ไปหนึ่งรอบ ผมก็เลยเริ่มเข้าใจเนื้อหาของเพลงขึ้นมาบ้างQuote:
ตัวมาปากน้ำ น้ำตาเจ้ากรรม พรำร่วง
มันรินล้นทรวง รดแด ร้อนดวง ร่วงพรำ จนช้ำเลือดตรม
อยากผลักชีวิตผลอย คล้อยลอยน้ำไปตามคลื่นลม
ระทวยระทม แล้วจมร่างตามความรักร้างไป
เธอคนปากน้ำ น้ำคงขึ้นลงตรงหน้า
จะลอยน้ำมา หาเธอทุกคราคลื่นครวญรัญจวนป่วนใจ
จะพร่ำคำเพ้อ ละเมอมนต์รักมาตามฝั่งไกล
ร้องเพลงผีพราย พิไรขอรักเธอไว้โลมฝั่ง
ฝันฝัน เพ้อเพ้อ เธอก็คงคร่ำครวญ
ปากน้ำคงซึ้งโศกชวน
ทบทวนหวนไปยังเบื้องหลัง
เราฝากสัมพันธ์ น้อยหรือนั่นมันรักหรือชัง
เพราะเธอว่าจะรักจริงจัง ฉันจึงหวังคลั่งไคล้มิคลาย
ลาทีปากน้ำ น้ำจงจบกรรม จำเศร้า
วิญญาณรักเราน้ำจงรับเอา เฝ้าธารอันพล่านภูติพราย
อนาถใจหนา ขอลาดินฟ้าอาวรณ์ก่อนตาย
โถยังเสียดาย เสียดาย นิยายสวรรค์สวาท
ขอบคุณเนื้องเพลงจาก http://music.forthai.com/music/lyric/?sid=3046
จริงๆเพลงนี้ พยายามเล่าเรื่องราว ของชายหนุ่มคนหนึ่ง ที่ได้ไปปากน้ำ แล้วได้พบรักกับหญิงสาวชาวปากน้ำคนหนึ่ง แต่พอชายหนุ่มคนนั้นกลับมาที่ปากน้ำอีกครั้ง กลับพบเหตุการณ์ที่ทำให้รู้ว่า คำสัญญารักของหญิงสาวชาวปากน้ำที่เคยสัญญาไว้กับตนนั้น ไม่เป็นความจริงเสียแล้ว ชายหนุ่มเลยตัดสินใจ จะกระโดดน้ำตายประชดรัก จะได้เป็นผีพรายกลับมาหาหญิงสาวคนนั้น ในทุกครั้งที่น้ำขึ้น "-.-
หากให้ผมวิพากย์วิจารณ์เพลงนี้ อย่างตรงไปตรงมาแล้ว
หากลีลาการใช้ภาษาไทยอันสวยงาม เป็นจุดแข็งของเพลงนี้
ในทางกลับกัน การถ่ายทอดเรื่องราวและสิ่งที่รู้สึก ระหว่าง ผู้ประพันธ์เพลง นักร้อง จนถึงผู้ฟังนั้น กลับกลายเป็นจุดอ่อนที่ยิ่งใหญ่ของเพลงนี้ เสียอย่างนั้น
หากเปรียบเทียบกับนักฟุตบอล ก็คงเป็นนักฟุตบอล ที่เลี้ยงหลบกองหลังฝั่งตรงข้าม ได้อย่างน่าตื่นตาตื่นใจ แต่ ไม่ยอมยิงประตูเสียที ทั้งๆ ที่มีโอกาสจะๆ เต็มไปหมด จนคนดู (ในที่นี้หมายถึงคนฟัง) พากันงง ไปตามๆกัน
เมื่อเปรียบเทียบได้อย่างนี้แล้ว ทำให้ผมนึกถึง คำกล่าว ของ คุณ Paracelsus บิดาแห่งพิษวิทยา (Toxicology) ที่ยังคงจริงอยู่จนทุกวันนี้ ที่ว่า
เมื่อมองในแง่ของปรัชญาแล้ว ความรู้นี้ ของ คุณ Paracelsus สามารถอธิบายได้ แม้แต่ในเรื่องเพลง ในกรณีนี้ก็ตามQuote:
"All substances are poisons: There is none which is not a poison. The right dose differentiates a poison and a remedy." -- Paracelsus (1493-1541))
ผมขอแปลและเรียบเรียง ง่ายๆ ว่า
"ทุกสิ่งเป็นพิษ ไม่มีสิ่งไหนไม่ใช่พิษ ซึ่งสิ่งนั้น จะเป็น พิษ หรือ ยา นั้น ขึ้นกับปริมาณที่ใช้"
ในความคิดเห็นของผม การใช้ภาษาไทย ที่ไพเราะ คล้องจอง ต่อเนื่อง เป็นสิ่งที่จำเป็น ขาดไม่ได้ ในการประพันธ์เพลง แต่ การเน้นใช้แต่สิ่งนี้ มากเกินไป กลับจะทำให้เพลงสูญเสียความสามาถในการถ่ายทอดเรื่องราว และ สิ่งที่รู้สึก
เปรียบดังสาร ที่เดิมเคยเป็นยาที่จำเป็น ขาดไม่ได้ แต่พอใช้ปริมาณมากเกินไป กลับกลายเป็นพิษได้ ฉันใดฉันนั้น
ลาทีปากน้ำ เวอร์ชั่น คุณวิระ บำรุงศรี (สมัยยังอยู่วงเยื่อไม้ ถ้าจำไม่ผิดครับ)
http://www.youtube.com/watch?v=KV_ECtcducg
หากเราสังเกตเพลงนี้ ไม่ว่าจะทั้งเวอร์ชั่นขับร้องโดย คุณนพดฬ และ คุณวิระ นอกจากทักษะการขับร้องเพลงอันยอดเยี่ยมของทั้งคู่แล้ว จะเห็นว่า การออกเสียงภาษาไทยของทั้งคู่นั้น ชัดถ้อยชัดคำ ตามแบบฉบับของภาษาไทย ไม่ว่าจะเป็นคำควบกล้ำ เสียง ร.เรือ และ ล.ลิง ที่ออกเสียงอย่างหนักแน่น ชัดเจน
จริงๆแล้ว เหตุผลที่ผมตัดสินใจนำเพลงนี้มาเขียนรีวิว นั่นก็เพราะ เพลงนี้ ทำให้ผมรู้สึกจริงๆ ว่าภาษาไทยแท้ๆของเรา เป็นภาษาที่สวยงามมากจริงๆ
ดังนั้น สำหรับผม มันเป็นเรื่องที่น่าเศร้า ที่เด็กรุ่นใหม่จำนวนมากพยายามดัดแปลงการออกเสียงภาษาไทย หรือ แม้แต่พยายามสร้างคำใหม่ๆ ให้มีสำเนียงออกไปทางภาษาของฝรั่งต่างชาติ อย่างเช่น ท.ทหาร ที่ออกเสียงให้เหมือนตัว T ค.ควาย ที่ออกเสียงให้เหมือนตัว K หรือ แม้แต่ตัว ร.เรือ ที่ออกเสียงให้เหมือนตัว R ซึ่งผมไม่รู้ว่า ค่านิยมนี้ มันมีจุดเริ่มต้นมาจากไหน และ อย่างไร รู้แต่ว่า มันน่าเศร้าจริงๆ ที่ มรดก ที่คนรุ่นเก่าสร้างทิ้งไว้ให้อย่างดี กลับถูกเด็กรุ่นใหม่ที่ยังไม่ทันได้ผ่านร้อนผ่านหนาวอะไร นำมาใช้ปู้ยี่ปู้ยำอย่างไม่เห็นคุณค่า
พอเด็กรุ่นใหม่ๆ จำนวนมาก มีค่านิยมนี้ นักร้อง แม้แต่นักประพันธ์เพลง ก็เลยเป็นไปกับเขาด้วย เพลงไทยสมัยหลังๆ จำนวนมาก เลยกลายเป็นเพลงที่ใช้ภาษาไทยแบบพิกลพิการ เหมือนกับว่า ตัวพูดภาษาไทย แต่ใจกลับอยากพูดภาษาอื่นเสียอย่างนั้น พอคอมพิวเตอร์ของผมสุ่มเพลงให้ฟัง (ด้วยฟังก์ชั่น Random) แล้วพอดีต่อกันกับเพลง ลาทีปากน้ำ ที่กล่าวถึงนี้พอดี ผมเลยมีโอกาสได้เห็น ความต่างของการใช้ภาษาอย่างชัดแจ้งแดงแจ๋ จนต้องเก็บนำมารีวิวนี่แหละครับ
แต่อย่างไร ต้องขอขอบคุณเพลงสมัยใหม่เพลงนั้น ที่ทำให้ผมได้เปรียบเทียบ จนเห็นคุณค่าของ "มรดก" ที่เราได้รับมาแล้ว อย่างภาษาไทย มากขึ้น
และขอขอบคุณ ครูศรีสวัสดิ์ พิจิตรวรการ ครูเอื้อ สุนทรสนาน คุณนพดฬ ชาวไร่เงิน สำหรับ อีกหนึ่ง มรดก ทางภาษาไทย ที่ชื่อว่า "เพลง ลาทีปากน้ำ" ครับ
ลิงค์อ้างอิง
http://www.oknation.net/blog/print.php?id=561593
http://www.khaosod.co.th/view_news.p...k0TURJMU13PT0=
